استراتژی جبران خدمات و مراحل اجرا
استراتژی جبران خدمات
استراتژی جبران خدمات، یک توصیف کسب و کار محور از آن چیزی که سازمان می خواهد در چند سال آتی برای جبران خدمات انجام دهد و چگونگی تحقق بخشیدن آن است. تدوین استراتژی جبران خدمات با بررسی موقعیت کنونی سیستم جبران خدمات سازمان آغاز می شود و پس از آن به تعریف آینده مطلوب و توسعه اقدامات لازم برای پر کردن شکاف میان وضعیت موجود و وضعیت مطلوب پرداخته می شود.
استراتژی جبران خدمات نشان دهنده سوگیری و مسیری است که نیازهای کسب و کار و افراد را با سیاست ها و اقدامات پرداخت سازمان هماهنگ می سازد. چنین استراتژی، چارچوبی برای توسعه و پیاده سازی سیاست ها، اقدامات و فرآیندهای جبران خدمات ایجاد می کند تا بدین ترتیب اطمینان حاصل شود که به افراد در ازای انجام آنچه که احتمال تحقق اهداف سازمان را افزایش میدهد، پرداخت می شود. استراتژیهای جبران خدمات متنوع اند و بنابراین ساختار استراتژی جبران خدماتی که سازمانهای مختلف استفاده می کنند با هم تفاوت دارند.
موارد مهم در استراتژی جبران خدمات
برخی استراتژی های جبران خدمات پیچیده تر از بقیه اند اما به طور کلی موارد زیر را در برمیگیرند:
- بیان هدف. منظور، بیان کردن هدف جبران خدمات در سالهای آتی است.
- منطق. منظور دلیلی است که چرا چنین هدفی تعیین شده است. چنین منطقی، چگونگی تحقق اهداف کسب و کار و هزینه ها و منافع حاصل از آن را نشان میدهد. همچنین بیانگر بیان شفاف اهداف کسب و کار و معیارهای موفقیت است.
- تعریف اصول راهنما. منظور ارزش هایی است که باید در تدوین و پیاده سازی استراتژی اتخاذ شود.
- برنامه. اشاره به این امر دارد که اقدامات جبران خدمات چگونه، در چه زمانی و توسط چه کسانی پیاده شود. برنامه بیانگر مراحلی است که باید طی شوند و باید محدودیت های منابع، نیاز به آموزش، ارتباطات و مشارکت کارکنان در آن در نظر گرفته شود. همچنین لازم است اقدامات مورد نیاز اولویت بندی شوند و پیاده سازی آنها دقیقا زمان بندی شود .
معیار های قضاوت در مورد استراتژی جبران خدمات
یک استراتژی جبران خدمات اثربخش لازم است بر اساس معیارهای زیر مورد قضاوت قرار گیرد:
- – هدفهای گسترده ای را تعریف کند
- – دربرگیرنده چارچوبی باشد که تصمیمات جبران خدمات بر آن اساس گرفته شوند
- – بلندمدت باشد
- – به اندازه کافی انعطاف پذیر باشد تا در زمان مورد نیاز بتوان آن را تغییر داد
- -دارای اهداف برنامه ریزی شده شفافی باشد که بر اساس اهداف کسب و کار تعریف شده اند.
استراتژی پرداختی که به خوبی طراحی شده باشد، می تواند تأثیر زیادی بر عملکرد سازمان داشته باشد. سازمانها باید از استراتژی هایی برای جبران خدمات استفاده کنند که با زمینه فعالیت سازمان تناسب داشته باشد و منجر به تحقق بیشتر اهداف و اولویتهای سازمانی به شیوه ای که در جدول ۲-۳ نشان داده شده است بشوند.
جدول ۲-۳ استراتژی جبران خدمات اثربخش
مراحل ایجاد استراتژی جبران خدمات
مراحل ایجاد یک استراتژی مناسب برای جبران خدمات به شرح ذیل است (شکل ۲-۵):
١. تحلیل وضعیت موجود سیستم جبران خدمات.
اولین مرحله در تدوین استراتژی جبران خدمات، تحلیل وضعیت سیستم جبران خدمات کنونی است. این امر می تواند تحت سرفصل استراتژی کنونی جبران خدمات و عناصر متفاوت مالی و غیرمالی آن در نظر گرفته شود. چنین تحلیلی باید با همراهی ذی نفعانی چون مدیریت ارشد، مدیران عملیاتی و کارکنان انجام شود. نظر کارکنان را می توان با استفاده از روش هایی مانند پیمایش سنجید.
۲٫ تحلیل محیط بیرونی.
از دیدگاه اولریچ (۱۹۹۸) آنچه که در درون سازمان رخ می دهد باید با آنچه که در بیرون اتفاق می افتد، مرتبط شود. ویژگی اصلی محیط بیرونی که بر استراتژی جبران خدمات تأثیر می گذارد، فشارهای رقابتی، جهانی شدن، تغییرات دموگرافیکی و استخدامی، تغییرات قانونی و سطوح و رویه های پرداخت در محیط بازار است.
٣. تشخیص.
تشخیص به دنبال تحلیل مطرح می شود. این دو فرایند گاهی به جای یکدیگر به کار گرفته می شوند. تحلیل با چیستی آنچه که رخ میدهد سر و کار دارد در حالی که تشخیص با پیدا کردن چرایی آنچه اتفاق می افتد مرتبط است. این دو فرایند با هم مرتبط و در عین حال از هم متمایزند.
۴٫تدوین اصول راهنما.
مجموعه ای از اصول راهنما وجود دارند که می توانند به عنوان ابزاری برای برنامه ریزی و توسعه استراتژی جبران خدمات مورد استفاده قرار گیرند و برای ارزیابی استراتژی پیاده شده نیز به کار می روند. در واقع، جبران خدمات استراتژیک مبتنی بر یک سری باورها و اصول مشخص است که رویکرد سازمان نسبت به جبران خدمات را تعریف کرده، مبنایی برای سیاستهای پرداخت فراهم می آورند. این اصول باید متأثر از باورهای سازمان در خصوص برابری، عدالت، سازگاری و شفافیت و به طور کلی همسو با ارزش های سازمان باشند. این اصول به شرح ذیل است:
- – استراتژیهای جبران خدمات را با استراتژی های منابع انسانی و کسب و کار همسو سازید.
- – سیاست های جبران خدمات را با فرهنگ سازمان همسو سازید و از آنها برای پشتیبانی آن فرهنگ استفاده کنید.
- – به خاطر داشته باشید که سیاست ها و اقدامات جبران خدمات بیانگر ارزش های سازمان باشند و به افراد بر اساس ارزش هایی که سازمان بدانها بها می دهند پاداش دهید.
- -کارکنان را بر اساس شایستگی و سهمی که در کار ایفا می کنند ارزش گذاری کنید.
- – در اعمال سیاست های جبران خدمات به عدالت، برابری و سازگاری توجه کنید.
- -اطمینان حاصل کنید که فرایندهای پاداش شفاف اند و با کارکنان به عنوان افراد ذی نفع برخورد می شود.
- -یک رویکرد جامع اتخاذ کنید که نشان دهد هیچ اقدامی بدون در نظر گرفتن ارتباط آن با سایر جنبه های مدیریت منابع انسانی انجام نخواهد شد.
- -برای مدیران اختیار و مهارتهای مورد نیاز را در جهت استفاده از پاداشها برای تحقق اهداف فراهم سازید و اطمینان حاصل کنید که برای به کار گیری چنین مهارت هایی به آنان آموزشهای کافی ارائه شود.
۵٫اتخاذ رویکرد مناسب جبران خدمات
به منظور اتخاذ رویکردی مناسب برای جبران خدمات لازم است موارد زیر رعایت شوند:
- مدیران ارشد قانع شوند که اتخاذ رویکرد استراتژیک جبران خدمات می تواند سازمان را به شکلهای مختلفی منتفع کند و در مواردی مانند جذب، نگهداری، انگیزش، تعهد و مشارکت و مدیریت استعدادها مؤثر واقع شود.
- عناصر جبران خدمات را بر اساس حقوق پایه، مزایا، یادگیری و توسعه و محیط کاری تعریف کنید.
- وضعیت فعلی سیستم جبران خدمات را با توجه به هر کدام از عناصر بالا تحلیل و هر کجا که اقدامات بهبود لازم است، تصمیم گیری کنید.
- شیوه توسعه و به کارگیری هر یک از عناصر مذکور در سازمان را تعیین کنید.
- جزئیات استراتژی پیشنهادی جبران خدمات را در اختیار کارکنان قرار دهید و با آنان در رابطه با شیوه عملکرد استراتژی جبران خدمات و مزایای حاصل از آن بحث کنید.
- برای به کارگیری و پیاده سازی هر کدام از اقدامات جبران خدمات که مورد توافق کارکنان و مدیران است، برنامه ریزی کنید.
- – بر روند پیشرفت برنامه نظارت کنید و هرکجا لازم باشد اقدامات اصلاحی انجام دهید.
۶- همسویی با استراتژی کسب و کار
توسعه استراتژی جبران خدمات برای اطمینان یافتن از این امر است که میان استراتژی جبران خدمات و استراتژی کسب و کار همسویی وجود دارد که در این باره پیشتر توضیح داده شد.
۷٫ همسویی با روندهای بیرونی.
در طراحی استراتژی جبران خدمات، باید روندهای بیرونی به ویژه آنهایی که با رقابت، جهانی شدن، قوانین استخدامی و نرخ های بازار مرتبط اند در نظر گرفته شوند.
۸ همسویی و ادغام با استراتژی منابع انسانی.
همان همسویی افقی است که به ارتباط متقابل میان استراتژی جبران خدمات با استراتژی سایر حوزه های منابع انسانی باز میشود.
۹. تدوین استراتژی های جبران خدمات.
لازم است که با توجه به نتایج حاصل از گامهای قبل، به ویژه گامهای تحلیل و تشخیص، نسبت به تدوین استراتژیهای جبران خدمات اقدام شود.
۱۰. اولویت بندی.
اولویت بندی استراتژیهای جبران خدمات بر اساس ضرورت نیاز به آنها، منابع موجود و مزایای حاصل از آن امر بسیار مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد.
۱۱. آماده سازی.
لازم است برای آماده سازی سازمان متناسب با استراتژی که به این منظور طراحی شده است، برنامه ریزی شود.
۱۲. برنامه ریزی برای پروژه استقرار.
استقرار استراتژی جبران خدمات اغلب پروژه پیچیده ای است که باید به درستی مدیریت شود زیرا تدوین یک استراتژی همواره ساده تر از پیاده سازی آن است.
۱۳. بازنگری و بهبود.
همانند هر استراتژی در این زمینه لازم است نسبت به بازنگری و انجام اقدامات اصلاحی مورد نیاز آن توجه کافی شود.
منبع» مدیریت منابع انسانی پیشرفته دکتر قلی پور دکتر عسل آغاز مدیریت صنعتی
