فنون و طراحی جامعه پذیری

فنون جامعه پذیری

جامعه پذیری جمعی با فردی
در جامعه پذیری فردی فرایند اجتماعی شدن فرد به تنهایی و انفرادی است
در جامعه پذیری جمعی، گروهی از کارکنان تازه وارد فرآیندها و برنامه ها را با هم طی می کنند

جامعه پذیری رسمی یا غیر رسمی
در جامعه پذیری رسمی، افراد تازه وارد به صورت جدا از اعضای سازمان و قبل از شروع کار آموزش می بینن
د در جامعه پذیری غیررسمی کارکنان تازه وارد از کارکنان دیگر جدا نمی شوند و از همان روز اول کار خود را در کنار سایرین شروع می کنند و در حین کار اطلاعات لازم به آنها داده می شود

جامعه پذیری مستمر یا تصادفی
در جامعه پذیری مستمر برنامه جامعه پذیری در مراحله های متوالی و و مشخص صورت می گیرد
در تصادفی توالی اقدامات نامشخص و دائما در حال تغییر است

جامعه پذیری ثابت یا متغیر
جامعه پذیری ثابت به فرایندی اشاره دارد که از نظر زمانی مشخص هست
در متغیر زمانبندی نامشخص است

جامعه پذیری پیوسته با گسسته
در جامعه پذیری پیوسته اعضایی با تجربه در سازمان الگو هستند. یعنی فرد مشخص مربی یا آموزش دهنده است
در گسسته الگوهای باتجربه برای افراد تازه وارد وجود ندارد و ممکن است چند نفر راهنما باشند

حفظ هویت گذشته فرد با ایجاد هویت جدید
حفظ ویژگی ها و ارزشهای فرد به دلیل شباهت و نزدیکی به ارزش های سازمان
یا تلاش و برنامه ریزی برای ایجاد هویت متناسب با سازمان در افراد با ارزش ها و ویژگی های متفاوت در او

طراحی برنامه جامعه پذیری

عواملی که بر گذار یک تازه وارد از کار آموزی سازمانی به کارمندی کار آزموده تأثیر می گذارد:

  • زمان ورود به سازمان
  • ویژگیهای ارتباطی
  • سودمندی اطلاعات
  • انتظارات پیش از استخدام

تحقیقات در حوزه جامعه پذیری:

  • مدلهای مرحله ای
  • فنون
  • فرایندهای شناختی
  • حفظ فرد در سازمان و ادامه خدمت او به عنوان عضوی مؤثر و موفق، به چگونگی برخورد اولیه و آشنایی او با جو و فرهنگ خاص سازمان بستگی دارد.
  • این مسئله مخصوصا در مورد کارکنان با تحصیلات بالا حساس است.
  • با این حال، در این زمینه طرح یکسان با استانداردی وجود ندارد و هر سازمانی باید بنا به نیاز و شرایط خاص خود، برنامه ای را برای معرفی و آشناسازی فرد با سازمان طرح ریزی نماید که بازده بیشتری داشته باشد.
  • مطالعات و نظریه ها در حوزه جامعه پذیری، عوامل و سازه هایی را مدنظر قرار داده اند که بر گذار یک تازه وارد از کار آموزی سازمانی به کارمندی کار آزموده تأثیر می گذارد، از قبیل:
    1. زمان ورود به سازمان
    2. ویژگیهای ارتباطی
    3. سودمندی اطلاعات
    4. انتظارات پیش از استخدام

 به طور کلی، تحقیقات در حوزه جامعه پذیری می توانند در قالب سه دیدگاه اساسی طبقه بندی شوند:

  • دیدگاه اول به چگونگی پیشرفت تازه واردان از طریق فرایندها مرتبط است (مدلهای مرحله ای)
  • دومین دیدگاه به چگونگی تلاش سازمانها جهت شکل دهی تازه واردان در مشارکت با سایر اعضا می پردازد
  • در دیدگاه سوم نیز محققان بررسی کرده اند که چگونه تازه واردان محیط اطراف را برای خویش معقول می سازند (فرایندهای شناختی)
  • وجود سرپرست یا یک مربی با تجربه که با شغل و وظایف تازه وارد آشناست، در راهنمایی و هدایت او بسیار مهم است،چون کارمند جدید رفتار او را الگوی خود قرار می دهد
  • سرپرست با آموزش روش کار و تطبیق فرد با سازمان، بر نگرشها و رفتار شغلی فرد تاثیر دارد
  • آنها منبع مهمی از بازخورند که به یادگیری شغلی کارمند جدید کمک می کند
  • سرپرست نقش مهمی در مشروعیت یابی و مقبولیت فرد در سازمان دارد
  • با آموزش ها به فرد او برای شغل ماهر می شود
  • در ادامه بهتر است سرپرست از نظارت و مراقبت های مورد نیاز در روزهای اولیه بکاهد
  • همچنین توقعات از فرد متناسب با شرایط او باشد
  • این طور نباشد که در روزهای اول توقع کم باشد و مدتی بعد انتظارات از فرد بالا باشد
  • به طور متوسط پشتیابی مدیر در طول ۶ تا ۲۱ ماه تقلیل می یابد